Nieuws

Flatgebouwen komen nu ook almaar vaker op in kleinere gemeenten

22 februari 2018

Het aandeel van de appartementen in het totaal aantal vergunde nieuwe woongelegenheden blijft almaar meer toenemen. In 2016 was 64% van de nieuwe vergunde woongelegenheden een flat en nog slechts 36% een huis. Een meer gedetailleerde analyse van de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) van het Vlaams woningbestand toont aan dat het aantal appartementen de laatste jaren het snelst is toegenomen in de kleinste gemeenten. In de 25% kleinste gemeenten is het aantal flats in 2017 meer dan verdubbeld in vergelijking met 2005. Bovendien is de toename het grootst in een aantal regio’s die tot voor kort eerder landelijk waren. De appartementsbouw is zich dus aan het verspreiden over gans Vlaanderen.

In 2005 telden de 25% kleinste gemeenten in Vlaanderen slechts 10.674 flats. In 2017 telden ze al 21.709 flats. Dat komt neer op een stijging met 103%. Ook in de middelgrote gemeenten en steden steeg het aantal flats op 12 jaar tijd met ongeveer 80%. Marc Dillen: “Deze forse toename wijst erop dat kleinere gemeenten en steden nu eveneens hun woonkernen aan het versterken zijn. In die kernen komen er naast huizen ook (vaak kleinere) flatgebouwen met meer dan twee lagen. Stadsvernieuwingsprojecten blijven niet langer beperkt tot de centrumsteden. Besturen van kleinere gemeenten beginnen er ook aan met succes.”

 

In de 25% grootste gemeenten daarentegen bleef de stijging van hat aantal flats beperkt tot 31%. In de 13 centrumsteden steeg hun aantal ‘slechts’ met 26%. Marc Dillen: “Dat de toename daar procentueel minder hoog lag, heeft te maken met het feit dat de 25% grootste gemeenten en zeker de 13 centrumsteden in 2005 al een zeer grote voorraad aan flats telden. In de 25% grootste gemeenten telde het woonbestand in 2005 al zo’n 475.000 flats. Op 12 jaar tijd kwamen daar ongeveer 150.000 flats bij. Een belangrijk absoluut aantal maar procentueel lager dan in de kleinere gemeenten die van een veel kleiner aantal flats vertrokken”.

 

Slechts geringe toename van aantal huizen

 

In de 25% grootste gemeenten zijn er in 12 jaar tijd amper huizen bijgekomen: slechts 4% of ongeveer 45.000. Maar tegelijk heeft zich het fenomeen voorgedaan dat het aantal huizen in de kleinere gemeenten evenmin sterk is gegroeid: procentueel met circa 7% en in absolute getallen met ongeveer 75.000. De toename van het aantal huizen is dus niet alleen in de grootste gemeenten gering maar ook in de kleinere en zelfs kleinste gemeenten relatief beperkt geworden. In Antwerpen en Oostende worden we zelfs geconfronteerd met een daling van het aantal eengezinswoningen door sloop en verdichting.

 

Als we nu de regio’s bekijken waar de appartementsbouw tussen 2005 tot 2017 het snelst is toegenomen, gaat het onder meer om een aantal gemeenten in de bredere rand rond Brussel (van Ninove tot Merchtem), aan de kust, in de Rupelstreek, in de Noorderkempen, het zuiden van de provincie Antwerpen en het midden van Limburg.

 

Marc Dillen: “In belangrijke mate gaat het om regio’s die in het verleden relatief landelijk waren gebleven zoals het zuiden van de provincie Antwerpen. De bouwgronden waren er relatief goedkoop. Maar juist daardoor voelden steeds meer gezinnen er zich toe aangetrokken. Ook daar zijn de bouwgrondprijzen gaan stijgen en werden vooral rond de stads- en dorpskernen meer appartementen opgetrokken”.

 

Gelijklopende evolutie in Wallonië

 

In het Waalse Gewest zien we een gelijkaardige beweging als in Vlaanderen. Ook daar nam het aantal flats van 2005 tot 2017 het snelst toe in de 25% kleinste gemeenten (zelfs met 259%) en het minst snel in de 25% grootste gemeenten (met 41%). De percentages liggen hoger dan in Vlaanderen omdat de bestaande voorraad aan appartementen in 2005 nog heel gering was.

 

Uit de evolutie van het aantal vergunde nieuwe woongelegenheden kunnen we afleiden dat ook in Wallonië het aandeel van de flats gestaag toeneemt. Het gaat om een gelijklopende evolutie naar meer appartementen maar nog geenszins om een inhaalbeweging in vergelijking met Vlaanderen. De appartementen vertegenwoordigden in 2017 in Wallonië nog amper 16% van het totale woningpatrimonium tegenover 27% in Vlaanderen.