belangenbehartiging
Schaarste bouwmaterialen: zo ervaar jij het als architect
Pieter De Groote, Eline Debast • 6 juli 2021
Materialen en/of werken?
Bijna alle bevraagde architecten (98%) geeft aan in het afgelopen jaar met opvallende prijsstijgingen voor bouwmaterialen en/of de uitvoering van bepaalde bouwwerken te zijn geconfronteerd. Een kleine helft zegt dat dit beperkt blijft tot duurdere materialen, de andere helft zegt dat het zowel om materiaalprijzen als om hogere prijzen voor het uitvoeren van de werken gaat.
Soorten materialen en werken
Het gaat daarbij niet alleen om de prijzen van staal, hout en isolatie, maar ook om bv. aluminium of beglazing. Bij de werken vallen - niet verwonderlijk - de ruwbouw en de dakwerken op. Hieronder het percentage dat 'ja' antwoordt op de vraag of er prijsstijgingen zijn geweest binnen een bepaald materiaal of binnen een bepaalde categorie werken.
Gevolgen voor architecten
De schaarste aan bouwmaterialen en de daaropvolgende stijgende materiaalprijzen creëren niet enkel problemen voor aannemers, maar ook voor architecten.
Zo signaleren architecten volgende meerwerken/meerkosten:
- er wordt de architecten gevraagd om de ontwerpen aan te passen aan een gewijzigde materiaalkeuze. Materiaalkeuzes kunnen echter verregaande impact hebben op een ontwerp (voorbeeld afstappen van een houtskeletbouw wegens houtschaarste);
- er wordt van de architect verwacht dat hij mee op zoek gaat naar besparingen om het vooropgestelde bouwbudget alsnog te halen, hetgeen veel studiewerk vraagt en vaak ook inhoudt dat de plannen moeten worden gewijzigd;
- de werven lopen vertraging op omdat bepaalde bouwmaterialen gewoonweg bijna niet meer voorhanden zijn, hetgeen uiteraard dus meer prestaties inhoudt voor de architect aangezien deze controle moet houden op de uitvoering van de werken.
Daarnaast verliezen architecten ook enorm veel tijd omdat:
- architecten zich t.a.v. de bouwheer moeten verantwoorden waarom het bouwbudget zal worden overschreden. Op de architect rust immers een inspanningsverbintenis om het bouwbudget te respecteren, waardoor de bouwheer naar de architect kijkt wanneer het bouwbudget wordt overschreden. Het spreekt echter voor zich dat een architect dergelijke stijging van de materialenprijzen niet kan voorzien, noch in de hand heeft;
- bouwheren betrekken de architect vaak in de discussie tussen de bouwheer en de aannemer die zijn prijzen verhoogt. De architect speelt dan vaak een bemiddelende rol, zonder hiervoor een extra vergoeding te ontvangen.
Belang van de architectuurovereenkomst
In het kader van het voorgaande is het voor architecten van belang om steeds goed in de architectuurovereenkomst te bekijken welke afspraken werden gemaakt met de bouwheer omtrent extra prestaties (o.a. beperking op het aantal aanpassingen aan ontwerpen), doorlooptijd van een project, bouwbudget etc. NAV werkt aan een overzicht van de rechten en plichten van de architect in geval van discussie over meerwerken, bouwbudget en de rol van de architect bij discussies tussen de aannemer en de bouwheer.
Nuttige links
Een klant wordt geconfronteerd met een aannemer die weigert de werken op te starten vooraleer de klant akkoord gaat met een stijging van ca 35% op de totale kost van de offerte.