De sociale woonwijk Nieuw Kortrijk is in volle transformatie. Verouderde woningen krijgen een grondige opknapbeurt. Ze worden aangevuld met nieuwe woningen die de leefkwaliteit en de samenhang in de wijk bevorderen. Door de collectieve aanpak met de juiste duurzame doelstellingen transformeert de verouderde grijze tuinwijk in een nieuwe aantrekkelijke woonbuurt. De wijk kleurt groen, is leesbaar en scoort hoog op het vlak van energiezuinigheid en klimaatbestendigheid.

Credits: Marc Sourbron

  • Datum van oplevering fase 1: 2020
  • Ligging: Acacialaan, Beukenlaan, Dennenlaan, 8500 Kortrijk
  • Opdrachtgever: Wonen Regio Kortrijk
  • Architectuur: Abscis Architecten en Sileghem & Partners
  • Studiebureaus: Sileghem & Partners (stabiliteit) en Istema (technieken en EPB)
  • Aannemer: Artes Depret en SIX

Gebouwen zijn verantwoordelijk voor ongeveer 40% van het totale energieverbruik in de Europese Unie en voor 36% van de broeikasgasemissies uit energie. Renoveren is dan ook de weg vooruit om ons energieverbruik en onze CO2-uitstoot aanzienlijk te verminderen. Wonen Regio Kortrijk is alvast op de goede weg met haar woningpatrimonium in de West-Vlaamse stad. De sociale huisvestingsmaatschappij beheert er in totaal zo’n 2.500 woningen, waarvan een groot deel zich – althans tot voor kort – in slechte staat bevond.

 

“Het merendeel van onze woningen is gebouwd in de jaren 50, 60 en 70 en is sindsdien nooit structureel gerenoveerd”, vertelt Ilse Piers, directeur van Wonen Regio Kortrijk. “Na een screening van ons hele patrimonium in 2008 hebben we de beslissing genomen om alle woningen grondig op te waarderen. We wilden de lat meteen hoog leggen en gaan resoluut voor duurzame, energiezuinige woningen.”

Credits: Marc Sourbron

Hybride karakter met stedelijke uitstraling

Op basis van een grondige voorstudie voorziet het masterplan voor de tuinwijk in 311 wooneenheden, waarvan 10% renovatie en 90% nieuwbouw. Het project wordt uitgevoerd in drie fasen, waarvan de eerste fase van 105 wooneenheden in 2020 is opgeleverd en al een glimp toont van hoe de hele wijk er zal uitzien. De wijk omvat vandaag een combinatie van een- en meergezinswoningen, wat zorgt voor een hybride karakter met een stedelijke uitstraling.

 

Ze herbergt een mix van nieuwe meergezinswoningen en nieuwe en gerenoveerde grondgebonden woningen, stuk voor stuk bijna-energieneutraal, met een E-peil tussen E16 en E29.

Credits: Marc Sourbron

Aantrekkelijke mix van woningen én bewoners

Hoewel het project nog niet volledig klaar is, biedt Nieuw Kortrijk vandaag al een voorafspiegeling van een hybride wijk die is afgestemd op de noden van haar bewoners en zich naadloos inpast in het ruimtelijk weefsel van de stad. “Door de mix van een- en meergezinswoningen, en de koopwoningen, behouden we de vermenging van verschillende groepen bewoners.” Jong en oud, singles en gezinnen, eigenaars en huurders kunnen er allemaal hun eigen stek vinden. “Op de koop toe gaan we nog een boomgaard aanleggen waar de bewoners samen van kunnen genieten. Dat is inclusief samenleven bij uitstek”, licht Ilse Piers toe.

 

De nieuwe wijk scoort hoog op het vlak van leesbaarheid en visuele aantrekkelijkheid. Het stedenbouwkundig ontwerp voorziet in proportionele volumes en in een goede overgang tussen publieke en private ruimtes. Dankzij een uitgekiend landschapsontwerp kleuren voortaan niet enkel de tuintjes van de woningen groen.

Credits: Marc Sourbron

Energiezuinig wonen in een groene omgeving

Dat extra groen zorgt voor meer biodiversiteit en een ecologische samenhang, en resulteert eveneens in een beter waterdoorlaatbare bodem. Aan dat laatste dragen ook de extra boringen bij.

 

In Nieuw Kortrijk werd gekozen voor bouwvormen en zonoriëntaties die zorgen voor minder energieverbruik. Op de daken liggen zonnepanelen.

 

Ten slotte is de tuinwijk klimaatbestendig. De transformatie vermindert immers de specifieke klimaatgevoeligheden zoals hittestress en overstromingsrisico, met name door een goede oriëntering van de woningen en de onthardingsingrepen.

 

Dit artikel kadert in een reeks met inspiratieprojecten rond ruimtelijk rendement in samenwerking met Departement Omgeving. In deze reeks tonen we hoe de 10 kernkwaliteiten uit de strategische visie Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (2018) in de praktijk worden gebracht.