belangenbehartiging

Vlaams renovatiebeleid: nood aan meer ambitie en een masterplan

21 december 2023

Tegen 2050 wil Vlaanderen haar gebouwenpark klimaatneutraal maken: EPC-label A is het einddoel voor álle woningen (huizen en appartementen). Maar de huidige renovatieverplichting voor residentiële gebouwen naar label D (of beter) binnen vijf jaar na de aankoop, stimuleert verbouwers onvoldoende om een grondig renovatieplan op lange termijn te maken. NAV pleit voor een ambitieuzere doelstelling: binnen 15 jaar naar EPC-label A. Bovendien moeten er incentives komen om bij élk renovatieproject een masterplan te maken zodat architecten niet langer gesubsidieerde ingrepen ongedaan moeten maken vanwege lock-ins.

Sinds 1 januari 2023 is er een renovatieverplichting voor residentiële gebouwen: woningen en appartementen met EPC-label E of F die in 2023 gekocht zijn, moeten binnen vijf jaar na aankoop verplicht gerenoveerd worden naar label D of beter. Deze verplichting zal in de toekomst steeds strenger worden.

 

  • 2023: woningen en appartementen naar label D binnen vijf jaar na aankoop
  • 2028: woningen en appartementen naar label C binnen vijf jaar na aankoop 
  • 2035: woningen naar label B, appartementen naar label C binnen vijf jaar na aankoop 
  • 2040: woningen naar label A, appartementen naar label B binnen vijf jaar na aankoop 
  • 2045: woningen en appartement naar label A binnen vijf jaar na aankoop 

 

Ondoordachte renovaties

Het probleem bij deze strategie is dat mensen geen stimulans krijgen om een renovatieplan op lange termijn te maken. Wie nu enkel (al dan niet gesubsidieerde) maatregelen neemt om binnen de vijf jaar label D te halen kan technische lock-ins creëren. Als de woning dan op een bepaald moment toch verder gerenoveerd wordt, ontstaan er extra kosten. Denk bijvoorbeeld aan het isoleren van het dak zonder ruimte te voorzien voor het isoleren van de muren. Dergelijke ondoordachte renovaties leiden tot verspilling van (overheids)budget, materialen en arbeidskrachten in de bouwsector.

 

Enter renovatiemasterplan

Dankzij een renovatiemasterplan in verschillende stappen met EPC-label A als einddoel kunnen technische lock-ins en onnodige kosten worden vermeden. De overheid zou hier zelfs een voorwaarde voor subsidies of premies van kunnen maken. NAV-voorzitter Dirk Mattheeuws stelde dit voor tijdens een hoorzitting in het Vlaams Parlement op 8 mei 2023.

 

EPC-label A binnen de 15 jaar

Bovendien mag de overheid volgens NAV meer ambitie tonen door kopers te verplichten het EPC-label A te halen binnen de vijftien jaar. Deze langere termijn zou stapsgewijze renovaties stimuleren en diepgaande renovaties haalbaar maken voor de modale koper.

 

Beter informeren 

Tot slot vindt NAV dat de overheid sterker moet inzetten op informeren over de werkelijke kost van verbouwen. Dit zou ervoor kunnen zorgen dat mensen minder bieden voor energieverslindende woningen en meer budget overhouden voor renovaties. Zo kunnen we een welvaartstransfer realiseren van eigenaars die jarenlang niet geïnvesteerd hebben in hun woning naar kopers van een woning die wel willen investeren. En dat is niet alleen een goede zaak voor de maatschappij en de klimaatdoelstellingen, maar ook voor architecten en bouwprofessionals.