asbest
Asbest inventariseren vóór de renovatie: wat is jouw rol als architect?
OVAM • 27 februari 2024
Foto: Shutterstock
Asbestinventaris verplicht of niet?
Worden de werken uitgevoerd door een aannemer met werknemers, dan verplicht de federale arbeidswetgeving hem als werkgever om zijn werknemers te beschermen, ongeacht of het gaat om grote of kleine werken. Met een (destructieve) asbestinventaris voor werken moet hij inschatten:
- of zijn werknemers met een opleidingsattest ‘eenvoudige handelingen’ de verwijdering mogen uitvoeren;
- of dat hij moet beschikken over de erkenning als asbestverwijderaar.
Het destructieve onderzoek van deze asbestinventaris is dan meestal beperkt tot de werkzone.
Eenmanszaken en doe-het-zelvers vallen niet onder deze federale regelgeving, maar …
- Ze zijn vanuit de Vlaamse milieuwetgeving wel verplicht te vermijden dat ze asbestrisico’s veroorzaken voor mensen of het leefmilieu.
- Ook mag geen asbestafval achtergelaten worden.
- Bovendien mogen ze enkel asbest verwijderen volgens wat de methode van eenvoudige handelingen in de Vlaamse milieuwetgeving toelaat.
Conclusie is dus dat ook voor deze situaties een asbestinventaris nodig is om het asbestmateriaal te detecteren en er correct mee om te gaan.
Asbestattest met aanvullend onderzoek
Ook een asbestattest kun je gebruiken als asbestinventaris voorafgaand aan werken, op voorwaarde dat het om een asbestattest gaat met aanvullend onderzoek.
Voor het verplichte standaard asbestattest bij verkoop, of om over te beschikken uiterlijk tegen 2032, volstaat een visuele niet-destructieve inspectie door de asbestdeskundige. Dat wil zeggen dat de asbestdeskundige standaard geen elementen demonteert of vloeren en wanden uitbreekt om op zoek te gaan naar ingesloten asbest.
In een asbestattest met aanvullend onderzoek gebeurt dit wel.
Naast destructieve handelingen kan het aanvullend onderzoek ook bestaan uit het nemen van meer monsters voor labo-analyses. Dat kan nuttig zijn om bijvoorbeeld in pleisterwerk te verfijnen welke delen effectief asbesthoudend zijn en welke delen niet. Zo vermijd je later onnodige kosten.
Onvoorziene kosten vermijden
Een aannemer met werknemers die onvoorzien op asbest stoot, is verplicht door de federale arbeidswetgeving om de werf stil te leggen. Onvoorzien asbestmaterialen beschadigen, veroorzaakt gezondheidsrisico’s voor iedereen die in de werfzone komt. Bovendien zullen de saneringskosten een onvoorziene hap uit het renovatiebudget nemen. Dit kun je dus maar beter voorkomen dan genezen.
Rol van de architect
Als architect leg je uit aan de opdrachtgever dat het verstandig is om over een asbestattest te beschikken. Je geeft advies om de juiste asbestdeskundige te selecteren met de nodige ervaring in aanvullend onderzoek. De OVAM adviseert hiervoor een asbestdeskundige die hierin al ervaring heeft en beschikt over de nodige vakbekwaamheid.
Je bespreekt met de opdrachtgever de informatie in het asbestattest en adviseert hem of haar hoe eventueel aangetroffen asbest correct te (laten) verwijderen door een geschikte aannemer (eenvoudige handelingen of erkend asbestverwijderaar).
Om eigenaars te informeren over het nut van een asbestattest voorafgaand aan werken lanceerde de OVAM een nieuwe communicatiecampagne over: Renoveren met asbestattest? Goed bezig!
Wat na de renovatiewerken?
Heb je met de renovatiewerken alle acties uitgevoerd die het asbestattest vermeldde, dan zal de conclusie wijzigen van ‘niet-asbestveilig’ naar ‘asbestveilig’.
In dat geval ben je als eigenaar verplicht je asbestattest binnen één jaar te laten actualiseren naar een asbestattest met eindconclusie ‘asbestveilig’. Zo’n actualisatie kost in regel een stuk minder dan het originele asbestattest. Als het asbestattest geen asbestmaterialen meer vermeldt, zal de geldigheidsduur bovendien onbeperkt worden.
Dat is een mooie troef om bij een toekomstige verkoop voor te leggen!