Innovatie

Architect@work Kortrijk - Licht in het hoofd

Staf Bellens • 14 april 2017

Gratis hapjes en drankjes, een keur aan seminaries en randactiviteiten, een unieke gelegenheid om de laatste roddels te delen met de collega’s, en last but not least 324 standhouders die hun door een selectiecomité gefiatteerde productinnovaties tonen en van technische uitleg voorzien, daar staat architect@work voor. Dankzij het internationale succes – met een eerste editie in Canada is de beurs nu in 14 landen aanwezig, en ze lonkt naar Portugal, Polen en extra locaties in Scandinavië en Centraal-Europa – is ook dat deelnemersveld sterk internationaal gekleurd. Tegenover de 3% buitenlandse deelnemers die aanmonsterden voor de maidentrip van architect@work in 2003, was in 2015 een derde van de standhouders van niet-Belgische origine. Een unieke gelegenheid dus om in twee dagen een hoop gigabytes aan informatie en documentatie te hamsteren.

© Studio Roosegaarde - studioroosegaarde.net

Foto: 6 meter hoge licht- en klankzuilen bij de Hotelschool in Amsterdam vormen het project ‘Boo’ van Daan Roosegaarde. Wanneer men door het bos van palen wandelt, nodigen de flikkerende lichten uit tot interactie. Hoe meer gebruikers dit doen, hoe dynamischer de reacties zijn, zowel met de gebruikers als tussen de palen onderling.


Op de persconferentie naar aanleiding van de nieuwe editie van architect@work stelden enkele deelnemers al hun nieuwigheden voor. Abet Laminati toont Polaris, een glad, fluweelzacht en extra mat product dat niet alleen kras- en hittebestendig maar ook vingerafdrukbestendig is. Polaris bestaat in vijf koele en vijf warme tinten en is verkrijgbaar in de plaatafmetingen 3050x1300 mm en 4200x1300 mm met een bruine fenolkern (0,9 mm dik), zwarte kern (1,0; 1,2; 10; 12 mm dik) of een gekleurde full colour kern (1,0; 1,2; 10; 12 mm dik).


Renson pakt uit met de Healthbox 3.0, de ventilatie-unit van hun systeem C+, die het ventilatieniveau automatisch aanpast aan het vochtgehalte en CO2-niveau. De unit is compact (20 cm hoog) en kan met behulp van collectoren tot 11 ruimtes ventileren. Bij de unit hoort een gebruikersapp waarmee bewoners de binnenluchtkwaliteit kunnen opvolgen en zien hoe het ventilatiesysteem daarom anticipeert. Ook voor de installateurs is er een bijbehorende app om alles in te regelen en van op afstand in te grijpen.


Argenta pakt uit met een nieuw Proslide inbouwgeleidingsprofiel voor kamerhoge schuifdeuren, dat amper zichtbaar is. De zwaluwstaartprofilering garandeert een goede hechting van het pleisterwerk en voorkomt scheuren. De rail is beschikbaar in lengtes van 2, 3, 4 of 6 m of als maatwerk. Dankzij de ‘Auto-Fix’ kan het deurblad in één handeling aan het rolstelsel bevestigd worden. De ‘Slow-Stop’ zorgt voor een stevige en schokvrije sluiting. De in de hoogte verstelbare ‘ESSI®-Module’ maakt het mogelijk de rolstelsels  te monteren en demonteren zonder het volledige bovenprofiel te moeten demonteren, ook als het plafond al is afgewerkt.

 

Hollandse preek

 

Op de beurs kunt u voor de all-in prijs van uw inkomkaart niet alleen informatie graaien en lekker eten, maar ook een architectuurreis maken. De architectuurfotografen van het collectief DAPh tonen een speciale opnameserie over architectuur en licht. De reizende tentoonstelling Project Wall groepeert dan weer internationale projecten van leden van www.world-architects.com: architecten, interieurarchitecten, landschapsarchitecten, ingenieurs en lichtontwerpers.


Ook de andere randactiviteiten zijn niet te versmaden. Op vrijdag 28 april kunt u op initiatief van de collega’s van BVA en KBKW een exposé van Daan Roosegaarde bijwonen, de man die op het snijvlak van kunst, design en technologie jongleert met ‘technopoëtische’ projecten als de slimme snelweg met rijpadlijnen die in het donker oplichten met energie die overdag wordt opgeslagen (ontwikkeld in samenwerking met Heijmans) of de toren die de smog in de omgeving opzuigt (het smog free project). “Hij wil alles hervormen”, typeerde Els Zijlstra van Materia hem op de persconferentie van architect@work. In de Nederlandse pers omschrijven ze hem ook wel eens als een ‘prediker’ met een altijd optimistische boodschap. Wel opletten als u kritische vragen wilt stellen, want onlangs stapte de kunstenaar doodgemoedereerd op middenin een tv-programma omdat de kritische beschouwingen van een wetenschapper, die hem werden voorgelegd, hem in het verkeerde keelgat schoten.

Het project Marbles in Almere bestaat uit grote lichtgevende vormen die op voorbijgangers reageren aan de hand van licht, geluid en kleur.

© Studio Roosegaarde - studioroosegaarde.net

Zinnenprikkelend wordt de ‘Lovely Light’ tentoonstelling van Materia, waar 125 speciale materialen en diverse projecten en objecten worden getoond vanuit vijf lichtinvalshoeken: transmissie, reflectie, UV-interactie, productie en absorptie.

Renson pakt uit met de Healthbox 3.0, de ventilatie-unit van hun systeem C+, die het ventilatieniveau automatisch aanpast aan het vochtgehalte en CO²-niveau. Bij de unit hoort een gebruikersapp waarmee bewoners de binnenluchtkwaliteit kunnen opvolgen en zien hoe het ventilatiesysteem daarop anticipeert. Ook voor de installateurs is er een bijbehorende app om alles in te regelen en van op afstand in te grijpen.

Lovely Light

 

Een extra portie Holland krijgt u opgelepeld op donderdag 27 april. Dan presenteert Architectura de Belgische première van de film ‘REM’, een rolprent over Rem Koolhaas, gemaakt door zijn zoon Tomas. In deze architectuurroadmovie volgt de camera de meester tijdens een reeks reizen in het buitenland, beelden waarop hij in voice over zijn visie op architectuur, schoonheid, functionaliteit, kunst en het leven uiteenzet. Ook worden enkele gebruikers van zijn gebouwen aan het woord gelaten, onder andere de bewoners van de Villa dall’Ava in Parijs en enkele daklozen voor wie de openbare bibliotheek in Seattle een thuishaven is geworden. L’histoire se répète misschien. Voor hij architect werd, schreef Rem Koolhaas filmscenario’s. Wie weet wordt zijn zoon vooralsnog architect …

 

Zinnenprikkelend wordt de ‘Lovely Light’ tentoonstelling van Materia, waar 125 speciale materialen en diverse projecten en objecten worden getoond vanuit vijf lichtinvalshoeken: transmissie, reflectie, UV-interactie, productie en absorptie. Een willekeurige greep uit de grabbelton vol architecturale snoepjes: glazen bakstenen (ook voor dragende toepassingen), het doorschijnende gipskristal seleniet, natuursteen- en composietfineer, kussens uit ETFE-folie, glas met een UV-reflecterende coating waardoor vogels er niet meer tegenaan botsen (geïnspireerd door spinnenwebben), een zelfregulerend gevelsysteem dat reageert op warmte en zonlicht, het allerzwartste zwart Superblack et cetera. Aanraken moet!

 

Materiarchitectuur

 

Tijdens de perspresentatie toonde Els Zijlstra van Materia ook enkele sprekende toepassingen van ‘licht’materialen in architectuur. Een daarvan was de serre in de botanische tuinen van Aarhus. De constructie in stalen bogen is bekleed met ETFE foliekussens. De naar het zuiden gerichte zijde bestaat uit drie lagen, waarvan er twee zijn bedrukt. Door de interne druk tussen de lagen aan te passen, verschuiven die lagen van positie ten opzichte van elkaar en worden ze meer of minder doorschijnend. Zo fungeren ze meteen als zonwering.
 

Een ander voorbeeld is de meerlagige polymeerfilm Chameleon van de Nederlandse fabrikant ChameleonLAB. Deze ultradunne dichroïsche film bevat geen metaal en is dus niet corrosief, thermisch stabiel en goed krimpbestendig. Toegepast in gevels zorgt het product, afhankelijk van de invalshoek van het zonlicht en van de andere materialen, voor een regenboog aan kleureffecten. Een van de eerste toepassingen waren de kantoren La Defense in Almere van UNStudio.

 

Indrukwekkend is de glazen straatgevel van 8,6 bij 8,6 meter waarmee Hiroshi Nakamura & NAP Architects een woning in Hiroshima verrijkten. De gevel is opgebouwd met circa 6000 blokken in optisch glas van 50 x 235 x 50 mm. De stabiliteit wordt verzekerd met staven en ophangbouten in roestvrij staal, onzichtbaar geïntegreerd in de glazen blokken. Een binnentuin achter de gevel zorgt voor privacy zonder het contact met de straat te hypothekeren.

 

Brand!

 

Last but not least organiseert Netwerk Architecten Vlaanderen op vrijdag 28 april om 10 uur een seminarie over de nieuwe brandwetgeving die per 1 april 2017 van kracht wordt. Meer specifiek wordt er die dag ingezoomd op het nieuwe KB Basisnormen en op brandwerende doorvoeringen. Dat laatste item komt aan bod omdat er hierin nogal wat fouten worden gemaakt. Met het oog op een correcte uitvoering verscheen onlangs trouwens de Technische Voorlichting 254. Naast die twee thema’s worden ook praktijkoplossingen van diverse fabrikanten voorgesteld.


De federale Basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing dateren oorspronkelijk uit 1994 en leggen wettelijke verplichtingen op per type gebouw of activiteit: lage, middelhoge, hoge en industriële gebouwen. Eengezinswoningen en gebouwen met een totale oppervlakte van maximaal 100 vierkante meter die maximaal twee bouwlagen tellen, vallen niet onder de voorschriften. Het nieuwe KB van 7 december 2016 (BS 18 januari 2017) bevat verschillende aanpassingen van de voorschriften voor de brandveiligheid van nieuwe op te richten gebouwen en de uitbreiding van bestaande gebouwen. Bepalend is de datum van de bouwaanvraag (voor of na 1 december 2012).

 

Welke aanpassingen zijn interessant om te weten voor architecten? Het gaat vooral om zaken waarvoor tot nu toe gemakkelijk een afwijking werd gevraagd. Om die tijd en energie vretende dossiers te beperken, werd een aantal versoepelingen doorgevoerd. Een korte inventaris.

  • Het wordt gemakkelijker om industriële en niet-industriële (bv. kantoren) activiteiten in eenzelfde gebouw onder te brengen. In industriële gebouwen kunnen namelijk landschapskantoren tot 500 m² oppervlakte worden opgenomen.
  • Voortaan kunnen voor gebouwen waarvan de bouwaanvraag dateert van 1 december 2012 of later ook triplexappartementen (met drie bouwlagen en binnentrapverbindingen) als één compartiment worden beschouwd. Vereist is wel dat de totale oppervlakte niet groter is dan 300 m² en dat er een automatische branddetectie wordt geïnstalleerd.
  • De regeling voor middelhoge gebouwen is onder bepaalde voorwaarden ook van toepassing op hoge gebouwen waarvan de bovenste twee bouwlagen zijn ingevuld als duplexappartementen.
  • Verder zijn er aanpassingen voor parkeergarages en voor liften en liftschachten.
  • U mag voortaan bepaalde uitzonderingen of aanpassingen die in recentere regelgeving toegelaten zijn, ook toepassen op gebouwen die al opgericht zijn of waarvoor er al een bouwaanvraag is.
Nuttige links
Registreer u op www.architectatwork.be

Architect@work vindt plaats op donderdag 26 en vrijdag 27 april, telkens van 10 tot 20 uur. Locatie: Kortrijk Xpo, hall 4 en 5, Doorniksesteenweg 216, 8500 Kortrijk. Er is een online voorregistratie met unieke code. Partners: NAV, BVA, KBKW, AiNB, Orde van Architecten – Vlaamse Raad en UWA (voor de editie in Luik op 1 en 2 juni).