Nood aan eenvoudigere regels

De btw-regels in de bouw zijn te ingewikkeld. Momenteel is het standaardtarief van 21% van toepassing bij nieuwbouw en is er een tarief van 6% bij renovatie, afbraak en heropbouw, maar er zijn heel wat uitzonderingen. Er zijn vier verschillende regelingen in het KB. Omdat de btw-administratie bij de beoordeling van dossiers niet enkel steunt op de wetteksten, maar ook op rulings, omzendbrieven, parlementaire vragen … is er onduidelijkheid troef. Architecten en opdrachtgevers verdwalen in het kluwen van regels.

Door de complexiteit loopt het vaak fout. Zo worden projecten waarbij het btw-tarief van 6% wordt toegepast door de administratie geherkwalificeerd naar 21%. Een bittere pil om te slikken, zeker omdat er bovenop de 15% extra bouwkost ook een boete van 10% betaald moet worden. Door het btw-landschap in de bouw eenduidiger en eenvoudiger te maken, willen we dit voorkomen.

Eén regel voor renovatie, sloop en heropbouw

NAV deed een voorstel voor een vereenvoudigde btw-regeling aan minister van Financiën Vincent Van Peteghem, met één verlaagd tarief voor renovatie, sloop- en heropbouw van een privéwoning. Het onderscheid tussen renovatie en heropbouw is immers niet zwart-wit. Er zijn verschillende interpretaties mogelijk en in de grijze zone tussen beide is niet duidelijk welk btw-tarief je moet toepassen. Bovendien zou de keuze om een gebouw te renoveren of (gedeeltelijk) af te breken moeten gebeuren op basis van technische, energetische, circulaire en comfortcriteria en niet omdat de ene optie fiscaal interessanter is dan de andere.

Verlaagd btw-tarief ook voor diensten

Het voordelige btw-tarief is momenteel enkel van toepassing op werken en geldt dus niet bij de diensten van architecten. Die blijven altijd onder het standaardtarief van 21% btw vallen. Ook daar wil NAV met het nieuwe voorstel verandering in brengen. Wij stellen voor om het verlaagd tarief ook toe te passen op de dienstverleners in de bouw, zoals architecten, EPB-verslaggevers, stabiliteitsingenieurs, ...

Het hogere btw-tarief op diensten strookt immers niet met de renovatiedoelstellingen van de overheid. Als die tegen 2050 alle woningen energiezuinig wil maken, dan moet ze er alles aan doen om ingrijpende, kwalitatieve, energetische renovaties – met de deskundige begeleiding van een architect – zo betaalbaar mogelijk te maken voor het brede publiek. Door een hoger btw-tarief te rekenen voor de diensten van een architect gaan minder kapitaalkrachtige verbouwers net besparen op die noodzakelijke begeleiding en zijn ze dus extra kwetsbaar voor woekerprijzen en valse beloftes van malafide aannemers.

Haal zorgwoningen uit de grijze zone

Ten slotte wil NAV dat zorgwoningen verder gestimuleerd worden dankzij een verlaagd btw-tarief. Nu is er vaak discussie over de juiste interpretatie van het btw-tarief voor zorgwoningen. De overheid kan die onduidelijkheid oplossen met een omzendbrief die stelt dat zorgwoningen niet als nieuwe, afzonderlijke wooneenheid gekwalificeerd worden, maar als onlosmakelijk deel van de hoofdwoning.

De budgettaire impact beperken

Een bredere toepassing van het verlaagd tarief heeft uiteraard een impact op de overheidsfinanciën. Er zijn verschillende manieren waardoor die beperkt kan worden. Zo kan het verlaagd tarief beperkt blijven tot de enige en eigen woning, tot woningen onder een oppervlakte van 200 m². Ook een eventuele verhoging van het verlaagde tarief van 6% naar 9% is voor ons een optie om de hierboven vernoemde maatregelen betaalbaar te maken.