Sinds 1 januari 2023 is er een renovatieverplichting voor residentiële gebouwen: woningen en appartementen met EPC-label E of F die in 2023 gekocht zijn, moet je binnen 5 jaar na aankoop verplicht renoveren naar label D of beter. De overheid beschouwt label D hierbij als een eerste tussenstap en stippelde een langetermijnpad uit met verstrengingen:
- in 2028: woningen en appartementen naar label C binnen 5 jaar na aankoop
- in 2035: woningen naar label B, appartementen naar label C binnen 5 jaar na aankoop
- in 2040: woningen naar label A, appartementen naar label B binnen 5 jaar na aankoop
- in 2045: woningen en appartementen naar label A binnen 5 jaar na aankoop
Nood aan grondig renovatiemasterplan
Het probleem van de huidige verplichting is dat ze mensen niet stimuleert om een plan op de lange termijn te maken. Woningen veranderen niet elke vijf jaar van eigenaar en ook wie nu een woning koopt en verbouwt, zou je moeten stimuleren om meteen met een grondig en ambitieus renovatiemasterplan, met dus als einddoel EPC-label A, aan de slag te gaan. Zo zou de overheid van zo’n renovatiemasterplan bijvoorbeeld een voorwaarde kunnen maken om subsidies of premies te krijgen.
Verplichting naar label A op langere termijn
NAV wil dat de overheid een ambitieuzere doelstelling (naar label A) op een langere termijn van 15 jaar vooropstelt. Anders kunnen er technische lock-ins – en dus onnodige bouwkosten – ontstaan door de renovatiemaatregelen die mensen nu nemen om naar label D te gaan. We willen vermijden dat verbouwers bijvoorbeeld de isolatie van het dak van een woning aanpakken, maar geen rekening houden met een volgende stap, bijv. het isoleren van de muren, en daar dus geen ruimte voor voorzien.
Beter informeren
Daarnaast denken we dat de overheid sterker moet inzetten op informatieverspreiding over de werkelijke kost van verbouwen. Nu worden de renovatiekosten bij aankoop van een woning nog vaak te laag ingeschat, waardoor kopers te veel bieden voor energieverslindende woningen en dus te weinig budget overhouden om ze grondig te renoveren.
Als potentiële kopers verplicht rekening houden met de renovaties die ze moeten doen om op termijn EPC-label A te halen, dan blijkt dat dat de verkoopprijs van energetisch slecht presterende woningen te drukken. Zo kunnen we een welvaarttransfer realiseren van eigenaars die jarenlang niet geïnvesteerd hebben in hun woning naar kopers van een woning die wel willen investeren. En dat is niet alleen een goede zaak voor de maatschappij en de klimaatdoelstellingen, maar ook voor architecten en bouwprofessionals.