Opleidingsrecht en federal learning account: wat je moet weten als architect-zaakvoerder

Individueel opleidingsrecht

Sinds de arbeidsdeal van 3 oktober 2022 hebben werknemers in België recht op individuele opleidingen.

Het exacte aantal jaarlijkse opleidingsdagen hangt af van:

• Het arbeidsregime* van de werknemer.
• Het aantal maanden* dat de werknemer in het betrokken kalenderjaar in dienst is.
• De omvang van de onderneming. De berekening van het gemiddeld aantal tewerkgestelde werknemers vindt tweejaarlijks plaats. De referteperiode voor de tweejaarlijkse periode 2024-2025 loopt van 1 oktober 2022 tot en met 30 september 2023.
• De sectorale afspraken: de sector waartoe je behoort kan het opleidingsrecht concreet vastleggen in een cao. Voor architecten worden de afspraken gemaakt in het Paritair Comité 336 (PC 336). Dit is het paritair comité voor de sector van de vrije beroepen.

Sectorale afspraken voor PC 336

• Ondernemingen met minder dan 5 werknemers: geen opleidingsrecht.
• Ondernemingen met minstens 5 en minder dan 10 werknemers: de sector voorziet sinds1 januari 2024 één individuele opleidingsdag per jaar voor een voltijdse werknemer.
• Ondernemingen met minstens 10 en minder dan 20 werknemers: de sector voorziet een beperkt groeipad:
  • Sinds1 januari 2023: 1,5 individuele opleidingsdagen per jaar voor een voltijdse werknemer.
  • Vanaf 1 januari 2026: 2 individuele opleidingsdagen per jaar voor een voltijdse werknemer.
• Ondernemingen met minstens 20 werknemers: de sector voorziet een groeipad:
  • Sinds 1 januari 2023: 3 individuele opleidingsdagen per jaar voor een voltijdse werknemer.
  • Sinds 1 januari 2024: 3,5 individuele opleidingsdagen per jaar voor een voltijdse werknemer.
  • Vanaf 1 januari 2026: 4 individuele opleidingsdagen per jaar voor een voltijdse werknemer.
  • Vanaf 1 januari 2028: 4,5 individuele opleidingsdagen per jaar voor een voltijdse werknemer.
  • Vanaf 1 januari 2030: 5 individuele opleidingsdagen per jaar voor een voltijdse werknemer.

* Aantal opleidingsdagen voor wie niet fulltime werkt?

Werkt een werknemer niet voltijds? Of dekt de arbeidsovereenkomst niet het volledige kalenderjaar? Dan wordt het aantal opleidingsdagen pro rata berekend op basis van de volgende formule: A x B x C

• A = het aantal in de schoot van de onderneming toegekende opleidingsdagen voor een voltijds tewerkgestelde werknemer
• B = het arbeidsregime van de werknemer in verhouding tot een voltijds arbeidsregime (= gemiddelde wekelijkse arbeidsduur)
• C = het aantal maanden dat de werknemer werd tewerkgesteld bij de onderneming, gedeeld door twaalf

Elke begonnen maand wordt als een volledig gepresteerde maand beschouwd.

Jaarlijks opleidingsplan

De wet op de arbeidsdeal verplicht bedrijven die minstens 20 werknemers tewerkstellen om jaarlijks een opleidingsplan op te stellen.

Dat plan moet je als werkgever voor advies voorleggen aan de ondernemingsraad of de vakbondsafvaardiging of, bij gebrek hieraan, aan de werknemers zelf, en dit telkens tegen uiterlijk 31 maart. Het opleidingsplan mag over meerdere jaren worden opgesteld, als je werknemers of hun vertegenwoordigers daarmee akkoord gaan.

Dit opleidingsplan biedt een overzicht van de opleidingen die je organisatie het komende jaar voor je werknemers voorziet. Het is dus een jaarlijks planningsinstrument in functie van de vereiste competenties voor je bedrijfsactiviteit en de evolutie ervan én in functie van de opleidingsbehoeften van je werknemers.

Praktische tips

• Hou rekening met medewerkers die vandaag weinig opleidingen volgen, zoals vijftigplussers.
• Voorzie opleidingen die het tekort aan kandidaten voor knelpuntberoepen in jouw sector kunnen opvangen.
• Zowel formele als informele opleidingen (zoals trainingen on-the-job, zelfstudie, bijwonen van conferenties, workshops, beurzen voor leerdoeleinden, studiebezoeken, …) komen in aanmerking.
• Voorzie een evaluatie.
• Paritaire comités kunnen minimale voorwaarden vaststellen die een opleidingsplan moet bevatten.
• Bewaar het opleidingsplan in je onderneming.

Sectorale afspraken PC 336

De sector bevestigt de verplichting voor werkgevers met minstens 20 medewerkers om jaarlijks een opleidingsplan op te maken met een minimumduur van 1 jaar.

De werkgever kan een eigen model voorzien of gebruikmaken van een voorbeelddocument dat aangeboden wordt door de sector. Het PC 336 zal een standaardmodel opstellen gebaseerd op het model van PC 200. Dat is er echter nog niet. Tijdens deze ‘transitieperiode’ kun je altijd het opleidingsplan gebruiken dat Liberform al had ontwikkeld.

Gratis tool Liantis

Om ervoor te zorgen dat je voldoet aan de wettelijke verplichtingen, bieden sociale secretariaten soms tools aan. Zo biedt Liantis aan alle klanten de gratis tool ‘Opleidingsplan’ aan via My Liantis. Via deze tool registreer je eenvoudig je opleidingsplan waarin je kan aanduiden welk type opleiding, welke thema’s en risicogroepen je opneemt.

Federal Learning Account

OPGELET! In oktober besliste het federale parlement om de invoering van de FLA uit te stellen tot 1 april 2025. Mogelijk komt het tot een volledige afschaffing, maar dat is nog onzeker. Samen met Unizo pleit NAV alvast voor de afschaffing van deze overbodige administratieve verplichting.

Met het Federal Learning Account (FLA) heeft de overheid een bijkomende verplichting voor alle werkgevers ingevoerd, ongeacht het aantal tewerkgestelde werknemers. Ook wie niet verplicht is opleidingsdagen te voorzien, moet aan de slag met het FLA.

Het FLA is een digitale tool waarin je alle opleidingen van je werknemers beheert. Je moet het aantal opleidingsdagen waarop een werknemer in een bepaald jaar recht heeft, de gevolgde opleidingsdagen of -uren en de opleidingen zelf tijdig registreren of verifiëren in de applicatie.

Op verschillende momenten moet je acties in de applicatie verrichten, zoals:

• Bij de opstart moet je eenmalig alle registratiegegevens van je medewerkers ingeven, samen met de verificatie van het opleidingsrecht voor alle werknemers die in dienst zijn. Dat moest eerst uiterlijk op 30 november 2024 gebeuren, maar is nu uitgesteld tot 1 april 2025.
• Bij de indiensttreding van een medewerker doe je een registratie van alle gegevens en bepaal je het opleidingsrecht of verifieer je dit binnen de 60 kalenderdagen vanaf de indiensttreding.
• Elk kalenderkwartaal doe je een update van alle gegevens per werknemer, een registratie van de gevolgde opleidingen per werknemer en een verificatie van het nog openstaande opleidingsrecht. Die update doe je uiterlijk de laatste dag van de maand volgend op elk kwartaal.
• Jaarlijks: registratie of verificatie van het opleidingsrecht per werknemer bij de start van elk kalenderjaar binnen de 30 kalenderdagen.

Wat is de rol van Sigedis?

De overheid zal zelf ook een aantal gegevens in het FLA registreren en berekenen. Deze taak wordt toegewezen aan de publieke vzw Sigedis.

Sigedis zal de persoonsgegevens in het FLA vermelden, en zal ook het initiële opleidingsrecht per werknemer en per kalenderjaar en het resterende saldo aan openstaande opleidingsrechten berekenen.

Hoe kan de werknemer de gegevens uit het FLA raadplegen?

De geregistreerde werknemer zal elektronisch toegang hebben tot het FLA via www.mycareer.be. Dat gebeurt bij de indiensttreding van een nieuwe werknemer én vervolgens (minstens) één keer per jaar. Jaarlijks stuurt Sigedis dan informatie over onder andere:

• Het bestaan van de FLA.
• De verwerkte gegevens, de doeleinden van de verwerking en de ontvangers van de gegevens.
• De bewaringstermijn.
• De stand van het opleidingskrediet.

Al deze informatie wordt dan naar de eBox van de werknemer gestuurd. Heeft jouw medewerker geen e-mailadres geregistreerd in mycareer.be of via zijn of haar eBox, dan is het aan jou om die informatie binnen de 30 werkdagen aan je werknemer te bezorgen.

Toezicht door de overheid

De overheid houdt toezicht en maakt per kwartaal een overzicht op van alle werkgevers die hun verplichtingen in het kader van het FLA niet zijn nagekomen. Deze lijst wordt ook gepubliceerd.

Als werkgever ontvang je hiervan een melding in je eBox en krijg je vervolgens 30 kalenderdagen om je in regel te stellen.

Ook hier kunnen sommige dienstverleners jou het werk eenvoudiger maken. Ben je klant bij Liantis, dan zul je binnenkort gebruik kunnen maken van een gratis digitale tool waarin je eenvoudig opleidingen kunt registreren. Via deze tool komen alle gegevens automatisch tot bij de federale overheid en worden ze correct geregistreerd voor de sociale balans. Je hoeft dus geen dubbel werk te doen en bent in één beweging volledig in regel.