Een startende architect begint aan een loopbaan vol met uitdagingen. Misschien volgt er al snel een eerste, eigen project voor een vriend(in), familie of iemand anders … Er komen heel wat zaken bij kijken en soms is het moeilijk het bos door de bomen te zien. Belangrijk is om van bij de opstart de correcte begeleiding te voorzien om de risico’s in te dekken. Zijn er nog geen eigen projecten in het vizier? Geen probleem: als zelfstandige ondernemer komt er meer bij kijken dan enkel het indekken van de beroepsaansprakelijkheid. We bespreken hierbij drie belangrijke pijlers van risico-indekking voor de architect.
Beroepsaansprakelijkheid
De wetten Peeters-Borsus en Peeters-Ducarme voorzien een wettelijke verzekeringsplicht voor de beroepsaansprakelijkheid van intellectuele beroepen in de bouwsector en een verplichte verzekering voor de tienjarige aansprakelijkheid bij woningbouw.
De architect heeft een contractuele relatie met de bouwheer onder de vorm van een overeenkomst. Op die manier kan de bouwheer de architect aanspreken voor vermeende fouten tijdens het uitvoeren van deze overeenkomst. Als er schade werd veroorzaakt die te wijten is aan een fout die de architect heeft gemaakt (bv. ontwerpfout of een fout tijdens de controle van de uitvoering van de werken), is deze laatste contractueel aansprakelijk en moet de schade vergoed worden. Aan de hand van de beroepsaansprakelijkheidsverzekering wordt deze schade vergoed door de verzekeringsmaatschappij die de dekking voorziet. Naast deze contractuele aansprakelijkheid kan er ook extracontractuele aansprakelijkheid voorkomen die geen rechtstreeks verband hebben met de overeenkomst zelf. Zo kan de architect op de werf per ongeluk een machine omstoten van één van de aannemers. Ook hier zal de beroepsaansprakelijkheidsverzekering tussenkomst kunnen verlenen.
De medewerker-architect valt onder de dekking van de beroepsaansprakelijkheidsverzekering van het bureau in wiens naam en voor wiens rekening de opdrachten uitgevoerd worden.
Voor eigen projecten heeft de architect de keuze om de beroepsaansprakelijkheid te verzekeren via een werfpolis (aan te raden voor samenwerkingen of eenmalige projecten) of via een abonnementsformule (aan te raden indien er meerdere projecten op de planning staan).
Belangrijk om weten is dat de maatschappij die de beroepsaansprakelijkheid verzekerd, ook de belangen behartigt van haar verzekerde. Indien de architect aangesproken wordt voor een vermeende fout, stelt de maatschappij een expert of jurist aan om na te zien of de fout effectief bij de architect gelegd kan worden.
Rechtsbijstand
In onze snel evoluerende en steeds complexer wordende samenleving is de kans reëel dat men vroeg of laat in een conflict verwikkeld geraakt welke niets te maken heeft met een mogelijke fout bij de uitoefening van je beroep. Ook in die gevallen kan men rekenen op professionele steun en dit kan door het onderschrijven van een polis rechtsbijstand.
De rechtsbijstandsverzekering waarborgt de verdedigingskosten (expert, jurist, …) als men zelf schadelijder is. Dit kan gaan over geschillen met betrekking tot het invorderen van erelonen, conflicten met klanten of leveranciers, met de fiscus, …
Arbeidsongeschiktheid en pensioen
Als zelfstandig architect kan men niet terugvallen op de bescherming van een arbeidsongevallenverzekering wanneer men door een ongeval of door ziekte arbeidsongeschikt is. Dit risico tot inkomensverlies kan ingedekt worden door een verzekering Gewaarborgd Inkomen waarbij er een maandelijkse rente wordt uitgekeerd tijdens de periode van arbeidsongeschiktheid door ziekte of ongeval (zowel privé als professioneel).
Deze polis kan gekoppeld worden aan fiscaal sparen (zoals VAPZ – Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen) of IPT (Individuele Pensioentoezegging). Door de fiscale aftrekbaarheid van deze formules geniet je van belastingvermindering. Belangrijk is om hier zo vroeg mogelijk mee te beginnen om de steeds duurder wordende verzekeringspremies (o.a. Gebaseerd op instapleeftijd) te vermijden.